Stad zet polderarchitectuur in Berendrecht en Zandvliet in de kijker

De stad Antwerpen en het district Berendrecht-Zandvliet-Lillo sloegen de handen in elkaar om de polderarchitectuur in Berendrecht en Zandvliet in de kijker te zetten. Na een inventarisatie van het bouwkundig erfgoed op beide locaties werden 157 relicten opgenomen in de erfgoedinventaris van Vlaanderen. Om die onder de aandacht te brengen, lanceert de stad een wandel- en fietsbrochure en een mini-infotentoonstelling. De eigenaars van de geïnventariseerde panden werden gefeliciteerd en geïnformeerd tijdens een infomoment in een van de geïnventariseerde gebouwen: vrijetijdscentrum De Schelde.

Inventarisatie van het bouwkundig erfgoed

In 2015 werkten de stad Antwerpen en het district Berendrecht-Zandvliet-Lillo een nieuwe structuurschets uit. Deze structuurschets zet de krijtlijnen uit voor de toekomstige ruimtelijke structuur van de 2 polderdorpen, met bijzondere aandacht voor het bouwkundig erfgoed.

De stad en het district voerden in dat kader een inventarisatie van het bouwkundig erfgoed uit in Berendrecht en Zandvliet. Relicten die voldoen aan de kwaliteitscriteria voor opname, werden geïnventariseerd. In totaal werden  157 relicten opgenomen in de erfgoedinventaris van Vlaanderen. Het gaat niet alleen om kerken en kastelen, maar ook om dorpswoningen, polderhuizen, hoeves… stuk voor stuk gebouwen met een bijzonder verhaal. Ook bunkers, grenspalen, pompen, kapelletjes, grafmonumenten,… werden in kaart gebracht.

“De inventaris van het bouwkundig erfgoed vormt een instrument om het karakter en de eigenheid van Berendrecht en Zandvliet te helpen bewaren. Begin jaren 1990 gebeurde een eerste inventarisatie. Het ging toen om 103 panden, maar die inventarisatie beantwoordde intussen niet meer aan de realiteit. Een deel van het erfgoed verdween en een zestigtal panden dat toen onder de radar bleef, kreeg nu een plaats in de inventaris”, vertelt schepen voor onroerend erfgoed Rob Van de Velde.

Ontdek de polderarchitectuur van Berendrecht en Zandvliet

Om de polderarchitectuur in de kijker te zetten, lanceren de stad en het district samen een campagne. Er werd een wandel- en fietsbrochure uitgewerkt die een heel parcours aanbiedt door Berendrecht en Zandvliet, met meer informatie over de geschiedenis, bouwstijlen en bestaande gebouwen van de polderarchitectuur. Naast hoeves, woonstalhuizen (een woning met een aansluitende stal onder 1 dak) en polderhuizen passeren de wandelaars en fietsers ook langs burgerhuizen en modernistische woningen. De brochure is gratis te downloaden via www.antwerpen.be/monumenten én gratis verkrijgbaar in het districtshuis van Berendrecht-Zandvliet-Lillo en vrijetijdscentrum De Schelde.

Naast de brochure is er ook een mini-infotentoonstelling over dit architecturale erfgoed, die op verschillende plaatsen in het district wordt opgezet. Zo zijn er vanaf nu tijdelijk informatieborden terug te vinden in het districtshuis van Berendrecht-Zandvliet-Lillo en in de bibliotheek, maar ook permanent in het vrijetijdscentrum De Schelde.

Eigenaars van geïnventariseerde panden kregen ten slotte een raamsticker die ze mogen ophangen, zodat wandelaars of fietsers duidelijk zien over welke panden het gaat. Zij kregen die overhandigd tijdens een uitgebreid infomoment in vrijetijdscentrum De Schelde, één van de relicten dat al in 1874 werd opgericht als stedelijke basisschool.

Berendrecht en Zandvliet: 2 unieke locaties

Berendrecht en Zandvliet zijn 2 unieke locaties in het noorden van Antwerpen, in grote mate mee vorm gegeven door de Schelde. Doorheen de tijd hebben de 2 polderdorpen verschillende gedaanten aangenomen. De grote verkavelings- en moderniseringsdrang van de afgelopen decennia heeft allicht de grootste impact gehad.

De typische polderwoningen liggen meer en meer verstopt in het straatbeeld, werden aangetast of zelfs afgebroken. De stad Antwerpen en het district Berendrecht-Zandvliet-Lillo streven ernaar om deze en andere pareltjes te bewaren, net omdat ze de laatste getuigen zijn van de unieke polderarchitectuur en het specifieke verleden van de polderdorpen Berendrecht en Zandvliet.

Meer informatie vindt u op www.antwerpen.be/monumenten.

Alle geïnventariseerde relicten in Berendrecht en Zandvliet vindt u met bijhorende bouwstijl terug op https://inventaris.onroerenderfgoed.be/.

Verantwoordelijke schepen: Rob Van de Velde, schepen voor onroerend erfgoed