Antwerpen blijft luchtkwaliteit monitoren met aardbeienplantjes

Na het succesverhaal van 2014, gaan ook dit jaar de stad Antwerpen en de Universiteit Antwerpen opnieuw aan de slag met AIRbezen. Het succesvolle project dat bewoners betrok bij het meten van de Antwerpse luchtkwaliteit door middel van aardbeienplantjes, richt zich nu op vijf basisscholen en vijf secundaire scholen. Jongeren worden zo op een laagdrempelige manier met wetenschap in contact gebracht en komen meer te weten over luchtvervuiling.

Het idee zag het daglicht tijdens de ontmoetingsruimte ‘groen en natuur in de stad’ van Stadslab2050 en was een onmiddellijk succes. Tijdens de eerste campagne in het voorjaar van 2014 werden een duizendtal aardbeiplantjes verspreid onder bewoners over de hele stad, waarvan het team van professor Samson 700 bruikbare stalen analyseerde. Het succes van het project is vooral te wijten aan de bereidheid van bewoners om mee te werken aan academische studies en toonde aan dat er op een laagdrempelige manier meer kennis over de leefomgeving opgedaan kan worden.

AIRbezen 2015 trekt naar de scholen

In 2015 richten de onderzoekers op vraag van de stad hun pijlen specifiek op een aantal Antwerpse scholen. Dankzij dit project krijgen kinderen en jongeren immers meer inzicht in de fijnstofproblematiek en merken ze welke impact die kleine deeltjes op hun gezondheid hebben. Kinderen en jongeren zijn extra gevoelig voor fijn stof, maar kunnen tegelijkertijd hun ouders motiveren om bijvoorbeeld de wagen thuis te laten en te kiezen voor een alternatief vervoermiddel.

Er wordt gemeten in vijf basisscholen en vijf scholen voor secundair onderwijs zowel binnen als buiten de Antwerpse Ring. Scholen die in zogenaamde ‘street canyons’ liggen, krijgen een meetpunt aan de straatkant en aan de verkeersluwe zijde. Een ‘street canyon’ is een relatief smalle straat die aan weerskanten geflankeerd wordt door hoge, gesloten bebouwing. Ook andere locatiespecifieke parameters zoals hoogteverschillen, afgeschermde plaatsen en de ligging van de speelplaats worden in kaart gebracht. Bovendien worden zowel scholen met als zonder gevelgroen gekozen, zodat het effect hiervan in beeld gebracht kan worden.

Advies en tips voor elke school

Elke school krijgt na de metingen een advies op maat. Daarin zullen concrete aanbevelingen staan om de blootstelling aan fijn stof te vermijden.

Naast de metingen, is er op elke betrokken school aandacht voor het thema luchtkwaliteit. De basisscholen die deelnemen kunnen alvast gebruik maken van het educatief pakket dat voor het JOAQUIN-project rond luchtkwaliteit is ontwikkeld. Voor de secundaire scholen voorziet de universiteit in begeleiding.

Scholen die interesse hebben om deel te nemen aan dit project of die aandacht willen besteden aan het onderwerp luchtkwaliteit kunnen dit laten weten via airbezen [at] uantwerpen.be ().

AIRbezen live op BorgerRio

Geïnteresseerden die te weten willen komen hoe de metingen van fijn stof op bladeren van planten uitgevoerd worden, kunnen het team van professor Samson tijdens BorgerRio aan het werk zien. Op zaterdag 18 april tussen 13 en 17 uur kunnen bezoekers in het EcoHuis terecht met eigen klimopbladeren, die ter plaatse onderzocht zullen worden. Het onderzoekstem legt uit hoe de meet- en analysemethode precies in elkaar zit en toont aan welke informatie en verbanden uit de resultaten gehaald kunnen worden.

Praktische informatie over de werkwijze, de meetvoorwaarden en de bruikbaarheid van bladstalen die voor analyse worden binnengebracht, zal binnenkort te vinden zijn op de AIRbezen-webpagina van de UAntwerpen. Klik hier voor de rechtstreekse link.

Nuttige links

 Luchtkwaliteitskaarten stad Antwerpen

 Educatief pakket luchtkwaliteit voor basisscholen

 JOAQUIN: www.properelucht.be en www.cleanerairbetterhealth.eu
=> filmpjes

 Stadslab2050

Verantwoordelijke schepen: Nabilla Ait Daoud, schepen voor leefmilieu