Demonstratiewoning ‘Gezond (t)Huis’: gezond wonen voor kwetsbare doelgroepen

Gezond wonen is (nog) niet voor iedereen een realiteit. Stad en OCMW Antwerpen willen de Antwerpenaar helpen om daar zélf iets aan te veranderen. Samen met een aantal partnerorganisaties zoals Logo Antwerpen en Woonhaven Antwerpen richten ze daarom opnieuw een demowoning in, deze keer op Linkeroever. Daar krijgen kwetsbare doelgroepen een laagdrempelige, interactieve en sensibiliserende rondleiding. Een gids leert hen meer over de risico’s van een ongezonde leefomgeving en laat zien welke acties ze zelf kunnen ondernemen om een leefomgeving te creëren die wel gezond is.

Positieve evaluatie
In 2011 ging Logo Antwerpen samen met partnerorganisaties stad en OCMW Antwerpen, Woonhaven Antwerpen, Samenlevingsopbouw Antwerpen stad, Wijkgezondheidscentrum ’t Spoor en EcoHuis Antwerpen van start met het project Gezond (t)Huis. Alle partners merkten vanuit hun respectievelijke werking dat kwetsbare doelgroepen nood hadden aan informatie rond gezond wonen.

Vanuit die vaststelling maakten ze gebruik van een demonstratiewoning om (on)gezond woongedrag onder de aandacht te brengen. De methode werd erg enthousiast onthaald: de demowoning is herkenbaar, gratis en brengt de info in de praktijk. Daarom organiseren de partners dit jaar opnieuw een demowoning in één van de appartementen van Woonhaven, deze keer op Linkeroever.

Kwetsbare doelgroepen
De kwaliteit van de Vlaamse woningen is de afgelopen decennia stilaan verbeterd, maar toch blijft er nog een harde kern van slechte woningen in gebruik. Huurders op de private markt wonen vaker in huizen van mindere kwaliteit. Een aantal specifieke groepen zoekt bovendien woningen met een lage huurprijs en wordt zo vaker blootgesteld aan risico’s die gepaard gaan met een slechte woonkwaliteit. Ondanks de maatregelen die het stadsbestuur al neemt om de woonkwaliteit in Antwerpen te verbeteren, weet (nog) niet iedereen hoe ze voor hun woning en een gezond binnenmilieu kunnen zorgen. Met name bepaalde subgroepen van senioren, huishoudens met een laag inkomen, alleenstaande jongeren en mensen van allochtone origine lopen op dat vlak een hoger risico.

Tips over gezond wonen zijn interessant voor elke Antwerpenaar. Het project ‘gezond (t)Huis’ in de stad Antwerpen richt zich in de eerste plaats tot de meer kwetsbare groepen. De partners zijn zich ervan bewust dat die groepen op een specifieke manier benaderd moeten worden. Op een laagdrempelige manier willen ze hen leren hoe ze een gezonde woonomgeving kunnen creëren met kleine aanpassingen die ze zelf in de hand hebben. De communicatie moet bovendien zo duidelijk en eenvoudig mogelijk zijn en de tips die worden aangereikt moeten haalbaar zijn voor de doelgroep.

Laagdrempelige, interactieve en sensibiliserende rondleiding
De demonstratiewoning is een levensechte woning die voorzien is van een aantal ongezonde situaties. Onder begeleiding van een gids zullen de bezoekers die ongezonde situaties herkennen. De gids biedt eenvoudige oplossingen aan om zelf een gezondere leefomgeving te creëren. Daarbij komt een zeer uitgebreid gamma van thema’s aan bod zoals CO, schimmel, ventileren, roken in huis en huisstofmijt.

Opvallend cijfermateriaal

• Gemiddeld brengt iemand 85% van zijn tijd binnenshuis door. Niet verwonderlijk dus dat de woning een invloed heeft op gezondheid.
• In 2012 kreeg Logo Antwerpen 92 vragen van burgers over gezondheid en milieu, waarvan 63% ging over gezond wonen. De provincie Antwerpen is samen met Brussel de derde slechtste leerling van de klas wat betreft ongevallen met koolstofmonoxide (CO). Antwerpen telt 13 CO-vergiftigingen per 100 000 inwoners. In 2012 waren er 23 dodelijke ongevallen in België, waarvan 5 in de provincie Antwerpen.
• 1 op de 4 vergiftigingen gebeurt met onderhoudsproducten. Na geneesmiddelen vormen ze de belangrijkste bron van vergiftiging. Deze ongevallen komen het vaakst voor bij kinderen tot 4 jaar.
• Tabaksrook is de grootste bron van milieuvervuiling in woningen waar gerookt wordt.
• In 2011 bezochten 62 groepen de demowoning, waarvan 48 doelgroepen en 14 intermediairen.

Het project ‘Gezond (t)Huis’ loopt tijdens de maanden oktober en november 2013. Zowel groepen als individuen kunnen zich inschrijven via Vorming Plus: anja.vanloock [at] vormingplusantwerpen.be of 0470 10 60 74.

Verantwoordelijke schepen: Liesbeth Homans, voorzitter van OCMW Antwerpen en Woonhaven, en schepen voor sociale zaken en wonen