Reorganisatie voor- en naschoolse kinderopvang in Antwerpen

De stad Antwerpen reorganiseert het aanbod buitenschoolse kinderopvang met als doel een kwaliteitsvol aanbod voor alle ouders met een opvangbehoefte voor hun kinderen. In plaats van zelf buitenschoolse opvang aan te bieden aan een beperkt aantal kinderen, zal de stad de financiële ondersteuning voor buitenschoolse kinderopvanginitiatieven van scholen en vrijetijdspartners sterk verhogen. De uitgangspunten van de reorganisatie zijn kwalitatieve en betaalbare opvang, behoud van plaatsen en werkzekerheid van het personeel.

Buitenschoolse kinderopvang betreft de opvang die buiten de schooluren plaatsvindt: voor en na de schooldag, op woensdagmiddag, op schoolvrije weekdagen en tijdens de vakanties. De stad biedt momenteel buitenschoolse opvang aan in negen stedelijke IBO’s (Initiatieven voor Buitenschoolse Opvang). Deze IBO’s zijn momenteel goed voor 527 plaatsen voor de opvang voor en na de schooldag en 700 plaatsen voor de opvang van kleuters tijdens vakanties.

In 2014 liet de stad een doorlichting van haar aanbod buitenschoolse opvang uitvoeren die aantoonde dat:

1. de stedelijke middelen momenteel zeer ongelijk worden ingezet. Een school ontvangt van de stad per kind 7 euro per schooljaar voor de voor- en naschoolse opvang. De stad draagt per plaats in de stedelijke buitenschoolse opvang jaarlijks 4933 euro bij.
2. de kost van de stedelijke buitenschoolse opvang zeer hoog is voor een zeer beperkt aantal kinderen (527 tijdens het schooljaar, 700 tijdens de schoolvakanties).
3. er geen gebrek is aan capaciteit in de buitenschoolse kinderopvang in Antwerpen.
4. de stad slechts een minimale regie voert over het totale aanbod buitenschoolse opvang.

Deze ongelijkheid in financiering tussen het eigen aanbod en dat van andere aanbieders is niet langer verdedigbaar. Met het bestuursakkoord heeft de stad zich geëngageerd te zorgen voor een kwaliteitsvol aanbod voor alle kinderen die daar nood aan hebben. Deze doorlichting toont aan dat de stad haar middelen voor de IBO's niet efficiënt genoeg inzet. Het kan dus veel beter. Met deze reorganisatie herverdelen wij de middelen van de IBO’s teneinde voor alle kinderen een kwaliteitsvol aanbod te garanderen.

De stad bereidt momenteel een reorganisatie voor van de buitenschoolse kinderopvang. Enerzijds zal het eigen aanbod afgebouwd worden, anderzijds zal een kwaliteitsvol aanbod - dat beantwoordt aan de vraag - via de scholen en via vrijetijdspartners gefaciliteerd en financieel ondersteund worden. De regie en bijhorende ondersteuning worden dus gemaximaliseerd. De stad gaat van 7 euro ondersteuning per leerling per jaar naar ongeveer 40 euro.

Op deze wijze ondersteunt de stad meer kwalitatieve en betaalbare opvang voor alle kinderen van alle onderwijsnetten in plaats van opvang voor slechts 527 kinderen zelf in te richten.

Deze reorganisatie zal ook een besparing met zich meebrengen. Momenteel besteedt de stad circa

3 miljoen euro per jaar aan de organisatie van de stedelijke IBO’s. Eerste ruwe inschattingen wijzen erop dat het nieuwe aanbod realiseerbaar zou kunnen zijn met een minderuitgave van 1,3 miljoen euro per jaar.

Hoeveel de exacte besparing zal zijn, wordt echter pas duidelijk wanneer het nieuwe aanbod volledig is uitgewerkt. De beoogde reorganisatie garandeert een kwaliteitsvol aanbod voor alle kinderen, terwijl er minder overheidsmiddelen ingezet moeten worden. Hoeveel wij exact besparen hangt af van de kostprijs van het nieuwe aanbod. Het hoofddoel is een kwaliteitsvol aanbod te verzekeren en niet een specifieke besparing.

Bij deze reorganisatie zullen geen opvangplaatsen verloren gaan. Voor de plaatsen die wegvallen in de stedelijke buitenschoolse kinderopvang zullen elders plaatsen bijkomen. Het doel van de reorganisatie is om alle ouders met een opvangbehoefte voor hun kinderen kwaliteitsvolle buitenschoolse opvang te bieden.

De nieuwe werking buitenschoolse kinderopvang zal operationeel zijn vanaf september 2016, met een overgangsperiode in 2016 en 2017, om in 2018 volledig te werken volgens de nieuwe principes.

Tot 31 augustus 2016 verandert er niets aan de werking van de IBO’s. Dit én volgend schooljaar wordt de huidige werking dus verdergezet. Ouders en kinderen zullen geen hinder ondervinden van de reorganisatie van het aanbod. Een deel ervan zal in de eigen school terecht kunnen. Voor ouders en kinderen die zelf geen andere opvang vinden, zal de stad samen met de ouders op zoek gaan naar een andere oplossing.

Ouders kunnen dit én volgend schooljaar nog terecht in de stedelijke IBO’s. Het aanbod wordt niet van de ene dag op de andere stopgezet. Ouders die nu gebruikmaken van een stedelijk IBO worden afzonderlijk geïnformeerd. Samen met hen wordt tegen september 2016 voor ieder kind een geschikte plaats gezocht.

Ook met het personeel dat nu werkt in de stedelijke buitenschoolse kinderopvang wordt zorgzaam omgegaan. De gesprekken met de vakbonden zijn gaande. Alle personeelsleden die dat willen, behouden werk binnen de groep stad Antwerpen. Zij die hun job elders willen uitoefenen, zullen door de stad daarin worden begeleid.

Vanaf vandaag gaat de stad in samenwerking met scholen en andere partners aan de slag omhet bijkomende aanbod te ontwikkelen dat kwalitatief en betaalbaar is en, naast voldoende plaatsen, ook aandacht heeft voor doelgroepen.

De stad reikt scholen en partners de hand om dit project samen te verwezenlijken. We voorzien uitgebreid overleg met alle betrokken partijen om tot een kwaliteitsvol nieuw aanbod te komen. De eerste gesprekken hiervoor worden vandaag reeds gevoerd.