Antwerpse molens openen de deuren

Provinciale Molendag op 28 augustus 2022, tussen 10 en 18 uur in Antwerpen, Aartselaar, Arendonk, Balen, Boechout, Essen, Geel, Gierle, Heist-op-den-Berg, Hoogstraten, Kasterlee, Lille, Lillo, Malle, Meerhout, Mol, Olen, Oelegem, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Pulderbos, Tongerlo en Weelde

Tijdens de provinciale molendag op 28 augustus (van 10 tot 18 uur) zijn ze gratis te bezoeken. Iedereen - klein en groot - is welkom om de historische molens te bewonderen en zich een beeld te vormen van een malende molen in werking en het molenaarsleven.

Onze provincie telt nog heel wat verschillende soorten molens: standaardmolens, bovenkruiers, watermolens, rosmolens, …. (8 watermolens, 28 windmolens en 1 rosmolen). Het merendeel van de Antwerpse molens is maalvaardig. Slechts twee watermolens werken nog met een beroepsmolenaar. In de andere molens staan vrijwillige molenaars in voor de goede werking en het onderhoud. Dankzij de vrijwillige molenaars zie je dit erfgoed in volle werking.

Molens zijn bijzonder mooi, maar ook kwetsbaar onroerend erfgoed. Deze historische molens moeten regelmatig draaien. Want een molen die stilstaat, is sneller vatbaar voor verval of aan restauratie toe. Daarom werkt de provincie Antwerpen actief samen met de molenaars aan het behoud en beheer, zodat deze monumenten ook na restauratie in goede vorm blijven.

Provinciale steun voor molens

Het windmolenerfgoed is – mede dankzij inspanningen van erfgoedverenigingen zoals Levende Molens – vrij volledig in kaart gebracht. De erfgoedwaarde is niet alleen onlosmakelijk verbonden met de maal- of draaivaardigheid van de molen. Er is ook een sterke wisselwerking met het omliggende molenlandschap. Wentelende wieken trekken sneller de aandacht, een draaiende molen in een open landschap vormt een aantrekkelijk én dynamisch baken, het geluid van de wind en het maalwerk werken op de verbeelding.

Een maalvaardige molen verhoogt niet alleen de belevingswaarde voor de molen, maar kan bovendien een bloeiende lokale erfgoedwerking stimuleren. De meeste molens worden bediend door vrijwillige molenaars, aangesloten bij de koepelvereniging Levende Molens vzw. De provincie Antwerpen ondersteunt de werking van deze koepelvereniging en rekent daarnaast ook op de actieve inbreng van haar team Monumentenwacht, die enkele gespecialiseerde ‘Molenwachters’ in haar rangen telt.

Gedeputeerde Luk Lemmens, bevoegd voor Erfgoed en voorzitter van Monumentenwacht Vlaanderen vzw, apprecieert de voortdurende inzet van de vzw Levende Molens en de vrijwillige molenaars om het molenerfgoed in de provincie toegankelijk te maken voor het publiek: “De inzet van de vrijwillige molenaars blijft enorm belangrijk. In het laatste jaar van minimale of onbestaande mogelijkheden tot publieksontsluiting, waakten zij er samen met Levende Molens vzw over om de molens regelmatig te laten draaien, het nodige onderhoud uit te voeren en molenproblemen en restauraties op een 20-tal molens verder te begeleiden. Eerdere projecten, zoals de educatieve brochure ‘Molen je mee’ of de plaatsing van fraaie infoborden aan de molens, nodigen jong en oud uit het rijke molenerfgoed in al haar glorie en in alle seizoenen te komen bewonderen. Ik kijk uit naar de volgende initiatieven in de meerjarige samenwerking met Levende Molens vzw”’.

Levende Molens vzw organiseert tweejaarlijks een molenaarscursus om vrijwillige molenaars aan te trekken (10 volledige lesdagen met combinatie van theorie- en praktijklessen). De volgende en 23ste molenaarscursus is gepland in 2023-2024.

Meer informatie over de verschillende molens in de provincie Antwerpen en de molenaarscursus vind je terug via de website www.levendemolens.be .

Beleidsverantwoordelijke: Luk Lemmens (N-VA), gedeputeerde bevoegd voor Erfgoed