Maagdenhuismuseum leent topwerken uit aan Duitse musea en verkoopt replica’s papkommen

Het Antwerpse Maagdenhuismuseum, het museum van OCMW Antwerpen, leent de komende maanden een aantal topwerken uit aan Duitse musea, en krijgt er zelf twee in bruikleen. De uitgeleende werken zijn een paneel uit de vijftiende eeuw, een olieverfschets van Rubens en een collectie majolica en tinnen papkommen. Van die kommen worden ook replica’s verkocht in het museum.

Zowel het Diözesanmuseum van Paderborn als dat van Augsburg klopte voor zijn nieuwe tentoonstelling aan bij het Maagdenhuismuseum.

Paneel en olieverfschets Rubens

‘Het Laatste Oordeel’, een paneel uit de late vijftiende eeuw, is nog tot 13 december 2015 te zien op de tentoonstelling ‘CARITAS. Nächstenliebe von den Frühen Christen bis zur Gegenwart’ in Paderborn. Dit paneel beeldt de zeven werken van barmhartigheid en de zeven hoofdzonden onder elkaar af en is van de hand van een onbekende Antwerpse Meester. Een ander belangrijk schilderij dat het Maagdenhuismuseum voor die expo uitleent is de olieverfschets ‘Christus, beschermer van de wezen’ van Pieter Paul Rubens.

In ruil krijgt het Maagdenhuismuseum tijdelijk twee werken uit Paderborn in bruikleen. Het eerste stuk is ‘De Litanie van de Heilige Maagd Maria’ uit 1620, in olieverf op paneel. Een schilderij waarin de grote invloed die de Vlaamse barok op de kunstenaars in Westfalen had, zichtbaar is. Het tweede werk, ‘Het Laatste Oordeel’ uit het einde van de 15de eeuw, is een paneel met dezelfde titel en daterend uit dezelfde periode als ‘Het Laatste Oordeel’ dat werd uitgeleend. De opdrachtgevers van dit stilistisch interessante werk worden mee voorgesteld maar blijven onbekend. Ook de schilders van deze twee geleende werken zijn niet gekend.

Unieke papkommen en replica’s
De expo CARITAS stelt ook een aantal unieke majolica en tinnen papkommen van het OCMW tentoon. Majolica is grof aardewerk met een dunne kleilaag bedekt door tinglazuur. De wezen van het Maagdenhuis aten vroeger op zon- en feestdagen uit die kommen. Sinds 2011 zijn de 63 aardewerken papkommen uit de zestiende eeuw beschermd roerend cultureel erfgoed en staan ze op de Topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap. Het veelkleurig beschilderd aardewerk is dan ook hét pronkstuk van het Maagdenhuis.

Iedereen kan nu een replica van die pronkstukken in huis halen. Wegens succes werd net als in 2011 een aantal papkommen nagemaakt volgens de originele methode. Charlot De Bisschop was vier jaar geleden betrokken bij het maken van de eerste replica’s. Deze studente van de opleiding Conservatie en Restauratie (Universiteit Antwerpen) maakte ook de nieuwe reeks van vijftig handgedecoreerde papkommen. Het productieproces is zeer arbeidsintensief. Keramist Bruno Vermeiren stond in voor het draaien en glazuren van de replica’s. Sinds 1 augustus kan je voor 80 euro dit unieke collector’s item kopen aan de balie van het Maagdenhuismuseum.

Augsburg
Na Paderborn is ‘Het Laatste Oordeel’ nog te zien op de expo ‘Die sieben Todsünden’ in het Diözesanmuseum van Augsburg, van 10 februari tot en met 8 mei 2016. De andere stukken reizen na Paderborn al terug naar Antwerpen.

Verantwoordelijke: Fons Duchateau, OCMW-voorzitter