Schenken van cultuurgoederen als erfbelasting – nieuw Vlaams decreet in laatste rechte lijn

Om te vermijden dat belangrijk Vlaams erfgoed naar het buitenland verdwijnt doordat erfgenamen successierechten moeten betalen op de opengevallen nalatenschap, werd de regeling van inbetalinggeving geïntroduceerd. Deze regeling maakt het mogelijk voor erfgenamen om de successierechten geheel of gedeeltelijk te voldoen via de schenking van kunstwerken aan de overheid tegen een marktconforme prijs. “Een goede zaak”, aldus Manuela Van Werde.

Sinds 1 januari 2015 staat de Vlaamse overheid zelf in voor de inning van de erfbelasting. De regeling wordt in de praktijk maar zeer zelden gebruikt. “Sinds Vlaanderen de bevoegdheid over erfbelasting verworven heeft, kreeg VLABEL amper twee keer een of meerdere kunstwerken aangeboden tot inbetalinggeving. De respectievelijke kunstwerken voldeden niet aan de kwalitatieve vereisten waardoor het aanbod niet werd aanvaard.”

De nieuwe regeling maakt het instrument nu aantrekkelijker door:

De kunstwerken die in aanmerking komen te verruimen naar werken die een verrijking zijn voor de Collectie van de Vlaamse Gemeenschap. Dit omwille van hun zeldzaam of onmisbaar karakter (topstuk) ofwel omdat ze aanzien worden als een sleutelwerk dat de huidige collectie van een Vlaams museum in belangrijke mate kan versterken.
een fiscale stimulus waarbij de waarde van de cultuurgoederen die in aanmerking genomen wordt voor de vereffening van de erfbelasting te verhogen tot 120% (of meerwaarde van 20% t.o.v. marktwaarde)
de schulden waarvoor een inbetalinggeving van een kunstwerk mogelijk is uit te breiden van enkel erfbelasting naar ook de toebehoren zoals opcentiemen, nalatigheidsintresten of gerechtskosten
de toevoeging van een saldo-regeling waarbij de overheid ingeval de geschatte waarde van het cultuurgoed dat in betaling wordt gegeven hoger is dan de te betalen erfbelasting (en toebehoren) het verschil aan de erfgenamen terugbetaalt
aan toekomstige erflaters de mogelijkheid te bieden om nog tijdens hun leven een verzoek tot inbetalinggeving van een of meerdere kunstwerken af te toetsen bij de overheid ikv planning van eigen nalatenschap

“Mijn N-VA collega Cathy Coudyser legde in 2017 een conceptnota op tafel, waaruit nu tal van goede ideeën in deze nieuwe regeling opgenomen worden. Door de betaling van deze belasting ook mogelijk te maken in kunstwerken kan dit nu uitgroeien tot een waardevol en krachtig alternatief financieringsmiddel voor de verdere uitbouw van de Collectie Vlaanderen.”

Manuela Van Werde - Vlaams Parlementslid