Stad sleept Belfius/Knack Smart City Award in de wacht

De methodiek van Stadslab2050, het Antwerpse laboratorium dat duurzame ontwikkelsporen lanceert, valt in de prijzen. De stad is verheugd de Belfius/Knack Smart City Award op haar palmares te mogen schrijven. Voor de stad is dit een erkenning dat de jury en stemmers de toekomstgerichte aanpak van het stedelijke lab weten te waarderen.

De stad wil meer aandacht vragen voor eigen en private duurzame projecten. Dankzij Stadslab2050 kan ze die projecten ook effectief in praktijk brengen, in samenwerking met innovators, burgers, bedrijven en overheid. Antwerpen is dan ook zeer verheugd om voor zijn Stadslab2050-ontmoetingsruimte ‘Energie voor het Antwerpse hart’ de Belfius/Knack Smart City Award in ontvangst te nemen.

De stad is een uitgelezen biotoop om energiebesparingen te realiseren en zo tegelijkertijd kosten te drukken. De ideeën uit het energie-spoor van Stadslab2050 leverden al verschillende praktische projecten op:

Supermarktketen Colruyt werkt in Antwerpen aan de eerste Low Impact Supermarkt. Deze supermarkt van de toekomst heeft in alle bouwtechnische aspecten de kleinst mogelijke impact op het milieu. Het waterverbruik van de winkel moet volledig afgedekt worden door hergebruik van regenwater en grijs water (licht verontreinigd afvalwater dat afkomstig is van huishoudelijke handelingen), de koelingsinstallaties zorgen tegelijkertijd voor verwarming van de andere delen van de winkel, het elektriciteitsverbruik is voor 50% lokaal én groen, de constructiematerialen voor de winkel zijn hergebruikt, gerecycleerd of hernieuwbaar en dubbel zo veel klanten als nu moeten de winkel met de fiets bezoeken dankzij een intelligente mix van stalplaatsen, uitleenbakfietsen, fietswinkelkarren… Tegen 2018 wil Colruyt de prestaties van deze eerste winkel kunnen evalueren. 

“Klant binnen, verlies buiten”, dat is de slogan van Eandis, dat een project rond het sluiten van winkeldeuren uitwerkt in samenwerking met de stad, Unizo, LNE (Vlaams departement voor leefmilieu, natuur en energie) en VEA (Vlaams Energie-Agentschap). Tijdens de koude wintermaanden de winkeldeuren gesloten houden, kan winkels tot 40% doen besparen op hun energiefactuur. In dit project kijkt Eandis niet enkel naar technische mogelijkheden, maar wil het ook te weten komen hoe het gedrag van de consument bijgestuurd kan worden zodat hij toch de winkel met gesloten deuren binnenstapt. 

In enkele winkels in Antwerpen hangt sinds kort een Smartlog-systeem. Deze ‘zwarte doos’ is een mini-computer die de werking van aircosystemen voor koeling en verwarming kan opvolgen en bijsturen. Zo vermijdt een winkeleigenaar dat airco-installaties onnodig werken, terwijl installateurs en herstellers vanop afstand kunnen bepalen of systemen naar behoren werken. Als er dan een herstelling of onderhoud moet gebeuren, kan dat ineens met de juiste voorkennis en materialen. Minder energieverspilling, minder onderzoek en minder ritten om een probleem aan te pakken.

EY en Factor 4 werken experimenten uit rond innovatieve derdepartijfinanciering in het hart van de stad. Dankzij deze manier van financieren zijn energiebesparende maatregelen ook haalbaar voor bijvoorbeeld mede-eigenaars van grote appartementsgebouwen, scholen of bedrijven. ESCO-bedrijven (Energy Service Company) nemen in eerste instantie de kosten van de energiebesparende maatregelen op zich. De ontvanger van de maatregel bespaart op zijn energiefactuur en betaalt met dat verschil de lening bij het ESCO-bedrijf af.  In Antwerpen zijn er al investeringen volgens deze derdepartijfinanciering gepland in appartementen, enkele (hoge)scholen en het gebouw van het AWDC (Antwerp World Diamond Centre) in de diamantwijk.

Schepen voor leefmilieu Ait Daoud is enthousiast over de verscheidenheid aan projecten: “De talrijke Antwerpse voorbeelden tonen aan dat ondernemerschap en aandacht voor meer duurzaamheid geen tegenstellingen hoeven te zijn. Integendeel zelfs. Steeds meer ondernemingen integreren ecologische doelstellingen in hun bedrijfsvoering. De dag dat rendement en opbrengst als het sluipende gif beschouwd werden in de wereld van ecologie en duurzaamheid is gelukkig voltooid verleden tijd.”
Geïnteresseerden kunnen de voortgang van de projecten volgen via de website van Stadslab2050.

Gezamenlijke ontwikkelingen

De kracht van Stadslab2050 bestaat erin dat dit laboratorium slechts de katalysator is. Stadslab initieert geen eigen projecten, maar brengt losse eindjes bij elkaar om ze samen te vlechten tot een duurzame rode draad. De waardering voor deze werkwijze steunt de stad in haar overtuiging om te blijven experimenteren met alle stakeholders, de 4 B’s: bedrijven, brains of experten, bewoners en bezoekers. Deze prijs is daarom eveneens een waardering voor de inzet van alle partners.

De Belfius/Knack Smart City Award kan ook als steun dienen voor de verdere ontwikkeling van een stedelijk instrumentarium dat de tertiaire sector in Antwerpen kan ondersteunen bij het realiseren van energiebesparingen en de zoektocht naar duurzame energie. De stad zal de kracht en het netwerk van Stadslab2050 blijven inzetten om dit waar te maken.

Verantwoordelijke schepen: Nabilla Ait Daoud, schepen voor leefmilieu