Voorbereidende onderzoeken in het kader van restauratiewerken stadhuis geven eerste geheimen prijs

Begin 2015 heeft het stadsbestuur een studiebureau aangesteld om het stadhuis te restaureren en om te vormen tot een echt ‘open huis van bestuur’. In juli 2015 werd het schetsontwerp goedgekeurd. Het project bevindt zich op dit moment in de voorontwerpfase. In deze fase focust het studiebureau zich op de verdere uitdieping van het schetsontwerp in functie van de eigenlijke realisatie. De stad legt in samenspraak met Onroerend Erfgoed Vlaanderen de restauratieopties vast. In dat kader vonden verschillende vooronderzoeken plaats die verborgen kantjes aan het licht brachten.

In een rijkelijk gedecoreerd gebouw als het stadhuis zit veel verborgen. Historische versieringen camoufleren verschillende verbouwingen. Om daar meer duidelijkheid in te scheppen heeft het studiebureau visuele inspecties, fotoreportages en grafische opmetingen laten uitvoeren. Zo werden er openingen gemaakt in vloeren en plafonds, werd decoratief houtwerk gedemonteerd en werden op bepaalde plaatsen pleisterlagen verwijderd.

Vandaag controleert een team van ingenieurs en architecten van Monumentenwacht Antwerpen de toestand van het dak. Ze gaan na of alle dak- en geveldelen nog in optimale conditie verkeren. Ze controleren ook preventief of er geen gevaar is op barsten of andere gebreken.

De reeds uitgevoerde vooronderzoeken brachten volgende vaststellingen aan het licht:

Naast de centrale eretrap op de eerste verdieping blijkt het houten plafond een verlaagde houten constructie te zijn die de verdeling van de glas-in-lood-koepel volgt, wat rond 1880 puur een esthetische oplossing bood. Het oorspronkelijke plafond was wit geschilderd.

Op de tweede verdieping is de vloeropbouw

Verder werden ook enkele zones blootgelegd waar er een vermoeden van schade was: zo werd een van Justitia, dat in een nis in de een stuk pleisterwerk weggekapt omdat er scheuren zichtbaar waren. Het dat uit massief natuursteen bestaat, bleek grote scheuren te bevatten.

In de kelder werden rioleringsonderzoeken uitgevoerd. Heel onverwacht werden op verschillende plaatsen onder de keldervloer nog grote beerputten ontdekt.

Deze onderzoeken vormen, samen met de omvangrijke bouw- en kunsthistorische studie die in 2012 werd opgemaakt, nu de basis voor het restauratie- en renovatiedossier. De informatie uit de vooronderzoeken geeft niet alleen een beter inzicht in de achterliggende historische structuur van het gebouw. Ze is ook belangrijk om in het restauratiedossier de juiste restauratiekeuzes te maken, om het uitvoeringsdossier correct en gedetailleerd op te maken en om proactief het risico te verminderen om tijdens de restauratiewerken op onvoorziene elementen te stoten.

Verantwoordelijken: burgemeester Bart De Wever - gedeputeerde voor cultuur Monumentenwacht Vlaanderen, Luk Lemmens