Stedenbouwkundige lasten verder verfijnd

De stad Antwerpen heeft na een grondige evaluatie de stedenbouwkundige ontwikkelingskosten (SOK), die het bij grote bouwprojecten oplegt, verder verfijnd. Omdat ontwikkelingsprojecten bijkomende taken met zich meebrengen voor de stad (zoals de nood aan extra publieke voorzieningen of infrastructuur), riep de stad in de zomer van 2016 een richtlijn over stedenbouwkundige ontwikkelingskosten (SOK) in het leven om tegemoet te komen aan deze bijkomende lasten. Deze richtlijn, pionierswerk in Vlaanderen, is nu zoals voorzien na iets meer dan jaar geëvalueerd en bijgesteld. Dit wordt nog ter kennisneming aan de gemeenteraad voorgelegd.

De stad Antwerpen is momenteel in volle ontwikkeling. De stad houdt, bij het verlenen van vergunningen voor stadsontwikkelingsprojecten, rekening met de ruimtelijke draagkracht, de gevolgen voor het leefmilieu en de culturele, economische, esthetische en sociale gevolgen. Privébouwprojecten – uitgevoerd door private projectontwikkelaars – dienen bij te dragen aan de maatschappelijke noden die ze creëren.

Daarom legt de stad stedenbouwkundige ontwikkelingskosten op aan private projectontwikkelaars bij grote nieuwe projecten. Deze SOK worden gebaseerd op de bijkomende taken die de overheid krijgt door de uitvoering van die vergunning.

Bij voorkeur worden de SOK opgevangen binnen het project. Dit wil zeggen dat de voorzieningen of infrastructuur voor bewoners en bezoekers mee opgenomen worden in het ontwerp van het bouwproject zelf. Als dit praktisch niet mogelijk is, dan legt de stad een financiële last op die ze vervolgens gebruikt voor voorzieningen in de omgeving van het projectgebied.

Verfijning reglement

De richtlijn over de SOK is momenteel ruim anderhalf jaar in voege. Op basis van de opgedane ervaring herziet en verfijnt de stad de voorwaarden. Er zal bv. halfjaarlijks een overzicht van de onderhandelde ontwikkelingskosten aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Zo hoeven gemeenteraadsleden de overeenkomsten  niet meer, zoals tot nu het geval was, actief op te vragen. Verder worden verschillende aanvragen door eenzelfde entiteit voortaan samen als één groot project behandeld. Op die manier wil de stad een kunstmatige opdeling van vergunningsaanvragen, om aan de richtlijn van de SOK te ontsnappen, vermijden.

“De stad Antwerpen verricht met het invoeren van dit reglement pionierswerk. Mede dankzij de SOK heeft de stad de historische opgebouwde tekorten op onder meer het vlak van scholen, kinderopvang en openbare voorzieningen deels of helemaal kunnen wegwerken. Na 1,5 jaar hebben we de SOK herzien en bijgestuurd. Andere Vlaamse gemeenten kijken met belangstelling uit naar de manier waarop Antwerpen hiermee omgaat. Het is belangrijk nogmaals te verduidelijken dat de onderhandelingen van een SOK los staan van het verkrijgen van een vergunning. Zo zijn er al dossiers geweest waar er een akkoord was over een SOK tussen de stad en de ontwikkelaar maar er geen vergunning verleend is”, zegt schepen voor stadsontwikkeling Rob Van de Velde.

Uitstel Stedelijk overkappingsfonds

Vorig jaar richtte de stad het ‘Stedelijk overkappingsfonds voor de Ring R1’ op met als doel in extra middelen en andere leefbaarheidsmaatregelen te voorzien bij de overkapping van de Ring R1, zoals de inrichting van de nieuwe publieke ruimte op en naast een overkapping. Het Stedelijk overkappingsfonds zou gevuld worden met opgelegde lasten uit private ontwikkelingen binnen een perimeter van 500 meter rond de Ring R1.

Het college besliste vandaag om de besluiten over het Stedelijk overkappingsfonds in te trekken en eerst juridisch verder te verfijnen. Ondanks de noodzaak van een dergelijke maatregel om de vrijgekomen ruimte op de overkapping op kwalitatieve wijze te kunnen ontwikkelen en zo nieuwe tekorten op vlak van onder meer groen, schoolhuisvesting en crèches te vermijden, is er vandaag een onvoldoende concreet verband tussen de opgelegde lasten aan de ontwikkelaar en de bijkomende taken voor de overheid.

Ook deze beslissing wordt ter kennisneming voorgelegd aan de gemeenteraad.

Verantwoordelijke schepen: Rob Van de Velde, schepen voor stadsontwikkeling