Definitief masterplan Slachthuissite – Noordschippersdok – Lobroekdok

Vanavond wordt tijdens een infomoment het definitieve masterplan van de Slachthuissite, het Noordschippersdok en het Lobroekdok toegelicht aan de buurtbewoners. Dat stadsdeel wordt een woongebied met ruimte voor recreatie, pleintjes, diensten, kleinschalige bedrijvigheid en lokale handel. Het masterplan is uitgewerkt door Palmbout Urban Landscapes, De Smet Vermeulen architecten en Feddes/Olthof Landschapsarchitecten. AG VESPA, het autonoom gemeentebedrijf voor vastgoedbeheer en stadsprojecten Antwerpen, coördineert het project. Het masterplan en het ruimtelijk uitvoeringsplan worden opgemaakt los van wie de private eigenaar van een deel van de gronden is.

Schepen voor stadsontwikkeling Rob Van de Velde: “Het definitieve masterplan is een herwerking van het voorontwerp masterplan, dat in september 2016 werd goedgekeurd. Om tot het definitieve plan te komen, werden op basis van het voorontwerp verschillende adviezen opgevraagd bij experten en bij de buurt. Er zijn ook studies gedaan naar geluid, lucht, wind en bezonning en mobiliteit. De resultaten daarvan zijn verwerkt in het masterplan. Het werd ook verder afgestemd met andere lopende planprocessen in de omgeving, zoals de mogelijke overkapping van de Ring.”

Definitief masterplan

De grote lijnen van het voorontwerp masterplan zijn behouden gebleven. Het openbaar domein, met pleinen, parken en verkeersinfrastructuur, vormt het vaste kader waarbinnen kan gebouwd worden. De pleinen en parken zijn onderling verbonden met elkaar en met de ruimere omgeving, en geven de buurt een groen en publiek karakter. Een overzicht van de belangrijkste elementen van het definitieve masterplan:

Noordschippersdok en Kalverpad
In de zone Noordschippersdok is de bebouwing hertekend en in volume afgenomen, zodat een betere overgang ontstaat naar de bestaande bebouwing in de Damwijk en naar het Kalverpad. Het Kalverpad is een groene verbinding langs het Noordschippersdok, dat niet door autoverkeer wordt gekruist en ongehinderd doorloopt tot in de Kalverwei. Het Kalverpad wordt een groene openbare ruimte waarlangs buurtvoorzieningen kunnen liggen zoals een nieuwe sporthal en een kinderdagverblijf.

Kalverwei
De Kalverwei wordt een nieuw park centraal in de buurt. Het is het hart van het masterplan en vormt de schakel tussen de bestaande buurt en de nieuwe ontwikkelingen op de Slachthuissite. In de Kalverwei komen onder andere speelplekken voor kinderen van verschillende leeftijden.

Lobroekplein
Het Lobroekplein wordt een levendig dorpsplein aan de bestaande horeca. Het Lobroekplein ligt in het verlengde van het Hallenplein en biedt zo ook doorzichten naar de Slachthuishallen. De Lange Lobroekstraat wordt opgeschoven naar de nieuwe gevelzijde, zodat ruime terrassen voor de bestaande horeca mogelijk zijn. De nieuwe gevels aan het plein kunnen ruimte bieden voor bijvoorbeeld een buurtsupermarkt of andere buurtvoorzieningen en diensten.

Hallenplein en Hallentuin
Het Hallenplein en de Hallentuin zullen mooi aansluiten bij een toekomstige invulling van de Slachthuishallen, zoals een school of woonzorgcentrum met ruimte voor veel groen. Een maximaal behoud van de Slachthuishallen als karakteristiek beeld in de buurt is een belangrijke ambitie in het masterplan. Het volledige behoud van de oostelijke hal, de hoogste hal en dus de hal met de meeste mogelijkheden, is prioritair. De westelijke hal kan wel gedeeltelijk worden getransformeerd om ook daar diverse invullingen mogelijk te maken.

Lobroekkade
Uit de studie luchtkwaliteit blijkt dat bij realisatie van de Oosterweelverbinding er op de noordelijke kadezone geen actieve recreatie kan plaatsvinden. Die zone wordt dan ook meer ecologisch ingericht. Het buurtsportterrein en de jeugdvoorzieningen worden op de centrale Lobroekkade voorzien, die wordt omgevormd tot een nieuw en volwaardig Kadepark. Een passerelle over de Slachthuislaan zorgt voor een makkelijke en veilige oversteek voor voetgangers van de Kalverwei naar het Kadepark. Op de zuidelijke kadezone kan de bedrijfsbebouwing worden vernieuwd en de kwaliteit van de openbare ruimte worden vergroot.

Wonen
Het definitieve masterplan voorziet in totaal 240.750 m² bruto bovengrondse vloeroppervlakte, waarvan vermoedelijk circa 70% met wonen zal worden ingevuld. De exacte invulling van het volledige plan is momenteel niet gekend en zal vorm krijgen bij het verder ontwerpen van de bebouwingszones. 10% van het totale woonprogramma is voorzien voor betaalbaar wonen. Daarvoor zijn verschillende manieren beschikbaar. Een van de mogelijkheden is om te werken met erfpacht, onder regie van de stad of AG VESPA. Het betaalbaar wonen zal gefaseerd en van bij het begin van de ontwikkeling worden voorzien. Ook kan tijdens de uitvoering de focus op bepaalde doelgroepen worden gelegd, zowel in wat er gebouwd wordt als in de toewijzing ervan.

Kalverstraat
De hoofdtoegang tot de buurt zal gebeuren via de Kalverstraat, die verlegd wordt tot naast de Slachthuishallen. Daardoor kan de Kalverwei gevrijwaard worden van verkeer, en worden de bestaande en te ontwikkelen buurtdelen vanuit een centrale weg toegankelijk. De naam wordt ‘Oude’ Kalverstraat want door de straat te verleggen, komt de Kalverstraat opnieuw op haar historische plek terecht.

Verbindingen met de omgeving
De nieuwe parken en pleinen in het masterplan sluiten aan op bestaande, geplande of gewenste fiets- en voetgangersverbindingen in de omgeving zoals die naar Park Spoor Noord, Spoor Oost, de fietsbrug over het Albertkanaal, het Singelfietspad op de Slachthuislaan en het Ringfietspad.

Overkapping van de Ring
Het definitieve masterplan is afgestemd met de Vlaamse intendant voor leefbaarheidsmaatregelen voor de Antwerpse Ring. Een overkapping van de Ring ter hoogte van het Lobroekdok kan de kwaliteit van de buurt nog verder verbeteren. Die mogelijkheid wordt daarom mee opgenomen in het masterplan als langetermijnperspectief.

Warmtenet
Het onderzoek rond een duurzaam warmtenet voor de Slachthuissite, het Noordschippersdok en het Lobroekdok is afgerond. Daarin wordt aangetoond dat de aanleg van een warmtenet voor de nieuwe bebouwing haalbaar is, en op termijn ook verder uitgebreid kan worden naar de bestaande wijken errond. Zo straalt de duurzaamheidsambitie van het masterplan ook af naar de ruimere omgeving.

Participatie

Voor dit stadsproject hebben de stad, AG VESPA, de private eigenaars, het district, het Damcomité en Elegast vzw een participatiecharter afgesloten. Zij bereidden de publieksmomenten samen voor, waarop in elke grote fase van het masterplan ideeën en wensen van de buurt konden worden meegegeven. Ook nu het definitieve masterplan werd afgerond, wordt een infomoment georganiseerd met de buurt. Daarnaast heeft nog een overleg plaatsgevonden tussen het Damcomité en de ontwerpers rond het definitieve masterplan, en werd het ook toegelicht aan een groep van experten.

Volgende stappen

Opmaak ruimtelijk uitvoeringsplan
Na het masterplan wordt het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) uitgewerkt. Een RUP is een juridisch plan dat vastlegt waar en hoe er gebouwd mag worden en welke soort functies in het gebied mogen plaatsvinden. De grote lijnen van het masterplan werden intussen vertaald naar een voorontwerp RUP, dat ook aan bod komt tijdens het infomoment. Het voorontwerp RUP doorloopt nog een verplichte adviesronde. De definitieve vaststelling van het RUP wordt tegen de zomer van 2018 verwacht.

Uitvoering
Eind 2018 kan dan de fase van de uitvoering starten. In een eerste deelfase wordt de buurt rond de Kalverwei en de Slachthuishallen (her)ontwikkeld. In een tweede deelfase volgt de zone Noordschippersdok en wordt ook het openbaar domein op de Lobroekkade aangelegd. Afhankelijk van een overkapping van de Ring met daarbovenop bijkomend groen kan in een laatste deelfase ook wonen gerealiseerd worden op de kade. Tijdens elke deelfase is rekening gehouden met een goed evenwicht tussen het aantal (huidige en nieuwe) bewoners en het beschikbare buurtgroen en pleinen.

Verantwoordelijke schepen: Rob Van de Velde, schepen voor stadsontwikkeling en voorzitter