Antwerpse gemeenteraad beslist binnenkort over invoeringsdatum en tarieven lage-emissiezone

Het college van burgemeester en schepenen nam enkele principiële beslissingen over de invoering van de lage-emissiezone (LEZ). Op 25 januari worden ze voorgelegd aan de Antwerpse gemeenteraad. Als de gemeenteraad de startdatum en de tarieven goedkeurt, worden ze mee opgenomen in de communicatiecampagne voor de LEZ. In een latere fase volgt de goedkeuring van het stedelijke reglement op de lage-emissiezone en het daarmee verbonden retributiereglement.

Automatische toegang op basis van ‘whitelist’
De LEZ is een zone binnen de Ring, plus Linkeroever, waar de meest vervuilende wagens niet meer in mogen. Dit zal positieve gevolgen hebben voor de luchtkwaliteit in de stad.

Of een auto de LEZ wel of niet binnen mag, hangt af van zijn Euronorm. Die staat op de meeste inschrijvingsbewijzen onder de rubriek ‘milieuklasse’. Hoe hoger de Euronorm, hoe schoner het voertuig is. Voor wagens op benzine en LPG moet de Euronorm minstens 1 zijn. Voor dieselwagens Euronorm 3 mét roetfilter, of beter. Voor ongeveer 80% van de wagens in de stad verandert er niets bij de invoering van de LEZ. Zij voldoen aan de toelatingsvoorwaarden en mogen de zone automatisch in, zonder vergoeding uiteraard.

Deze toegangsvoorwaarden gelden vanaf 1 februari 2017 tot en met eind 2019. Vanaf 2020 moeten wagens op benzine of LPG minstens voldoen aan Euronorm 2. Dieselvoertuigen moeten dan minstens voldoen aan Euronorm 5. In 2025 volgt een nieuwe verstrenging zodat de LEZ-maatregel doeltreffend blijft.

De automatische toegang wordt verleend op basis van een zogenaamde ‘whitelist’ die de Vlaamse overheid ter beschikking stelt. Zij put daarvoor uit de DIV-gegevens (DIV = Dienst Inschrijving Voertuigen). De controle gebeurt door camera’s met nummerplaatherkenning.

Registratie indien geen gegevens

Een aantal voertuigen (voertuigen van personen met handicap, buitenlandse voertuigen die voldoen aan de toegangsvoorwaarden, ...) mogen gratis de LEZ in, maar de Vlaamse overheid beschikt niet over de gegevens om de toegang automatisch te kunnen verlenen. De eigenaars zullen zich uiterlijk 24 uur na het betreden van de lage-emissiezone online moeten registreren. Dit moet maar eenmalig en is gratis.

Tijdelijke toelating

Sommige voertuigen die net niet aan de voorwaarden voldoen om de LEZ in te mogen, kunnen tegen betaling een tijdelijke toelating aanvragen. Tot 2020 gaat dit in de eerste plaats over dieselvoertuigen met Euronorm 3 die geen roetfilter hebben. De tarieven zijn afhankelijk van het soort voertuig en de duur van de toelating. Ze kan aangevraagd worden voor de duur van een dag, een week, … tot een jaar. De prijzen die nu voorliggen op de gemeenteraad variëren van 20 euro (1 dag) tot 350 euro (1 jaar) voor een personenwagen. Voor kleine bussen en lichte vracht tot 3,5 ton liggen de bedragen tussen 25 euro (1 dag) en 970 euro (1 jaar). En van 30 euro (1 dag) tot 1380 euro (1 jaar) voor een vrachtwagen of touringcar.

Er geldt een verlaagd tarief voor bepaalde doelgroepen: inwoners van de LEZ die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming in de gezondheidszorg, voertuigen ouder dan 40 jaar, specifieke werkvoertuigen enzovoort. Het verlaagd tarief bedraagt ongeveer de helft van het gewone tarief.

Voertuigen die niet aan de toegangsvoorwaarden voldoen en niet in aanmerking komen voor een tijdelijke toelating tegen betaling, kunnen maximaal 8 keer per jaar een zogenaamde LEZ-dagpas verkrijgen. De LEZ-dagpas ondervangt een aantal moeilijke situaties: onwetende bezoekers, inwoners met een oudere kampeerwagen, werkvoertuigen die slechts zeer sporadisch toegang wensen,… .

Wie niet aan de voorwaarden voldoet en toch zonder toelating de LEZ binnenrijdt, krijgt een boete. De tarieven die hiervoor aan de gemeenteraad voorgelegd worden, liggen op 125 euro bij de eerste overtreding. Bij een tweede overtreding binnen het jaar stijgt de boete naar 250 euro en bij een derde inbreuk naar 350 euro, het maximumbedrag.

Uitgebreide communicatiecampagne

Het stadsbestuur wil een uitgebreide en langdurige communicatiecampagne voeren zodat inwoners, bezoekers en bedrijven tijdig op de hoogte zijn van de invoering van de lage-emissiezone. De campagne start in februari 2016 en loopt een volledig jaar. In die periode wordt iedereen geïnformeerd via folders en affiches, websites, infosessies en sociale media.

Vanaf najaar 2016 verschijnen ook de verkeers- en informatieborden in het straatbeeld, zodat weggebruikers precies weten waar de zone begint en eindigt. Zo kan iedereen zich al voorbereiden op een eventuele aanpassing van zijn verplaatsingsmiddel of -gedrag. Op 1 februari 2017 gaat de lage-emissiezone van start en begint de handhaving.
 

Overzicht toegangsvoorwaarden

* Voor vrachtwagens boven 3,5 ton wordt soms ook de vermelding EEV (Enhanced Environmentally friendly Vehicle) gebruikt. Deze EEV is gelijkgesteld aan euronorm 5.

Verantwoordelijke schepen: Nabilla Ait Daoud, schepen voor leefmilieu