De Grote Verbinding: ontwerpteam Ringpark Zuid is gekend

Eind vorig jaar duidde de Vlaamse regering het ontwerpteam aan dat, in het kader van De Grote Verbinding, Ringpark Zuid in Antwerpen verder zal vormgeven. Dit park loopt van aan de Kennedytunnel, over het huidige op- en afrittencomplex Antwerpen-Zuid en de aansluiting op de A112, tot aan de Kolonel Silvertopstraat. Met de herinrichting van dit op- en afrittencomplex en de overkapping van de A112, ontstaan er nieuwe, groene verbindingen tussen de wijken het Kiel, Antwerpen-Zuid en Brederode. Zo biedt het Ringpark een antwoord op het groentekort in de omliggende wijken, creëert het nieuwe kansen voor stadsontwikkeling, zorgt het voor betere waterbuffering en stelt het de bermen open voor fietsers en voetgangers. De omliggende buurten wordt nauw betrokken in het verdere proces. In het voorjaar van 2021 vinden de eerste startmomenten met de buurten plaats.

Met de aanstelling van het ontwerpteam voor Ringpark Zuid worden de leefbaarheidsprojecten ‘Park Knoop Zuid’ en ‘Nieuwe kap Jan de Voslei en verlaging onderliggende A112’ mee opgenomen in de al geplande herinrichting van het aansluitingscomplex Knoop Zuid door Agentschap Wegen en Verkeer. Deze drie projecten worden door het aangestelde ontwerpteam als één geïntegreerd project verder uitgewerkt tot uitvoerbare plannen.

Het zuidelijke Ringpark zal, net als de Ringparken in het noorden, stadsdelen met elkaar verbinden die vandaag afgesneden zijn van elkaar en zorgen voor meer zuurstof en bruikbare groene ruimte. Ringpark Zuid vormt de verbinding tussen Knoop Zuid, de wijken Zuid, Brederode, Kiel en de Tentoonstellingswijk, en gebieden in ontwikkeling zoals Nieuw Zuid en Blue Gate Antwerp.

Het ontwerpteam dat de verdere uitwerking van het Ringpark Zuid zal opnemen bestaat uit 51N4E, H+N+S, Tractebel, Endeavour, Bollinger+Grohmann, Plant&Houtgoed en MDC. Net zoals bij ‘Over de Ring’ zal het ontwerpteam bij zijn voorbereidingen nauw samenwerken met de buurten, wijken en gebruikers. In het voorjaar van 2021 vinden de eerste startmomenten met de buurten plaats.

Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters “Met de opstart van het ontwerptraject en de aanstelling van het ontwerpteam kunnen we nu ook van start met het grootste Ringpark uit de verschillende leefbaarheidsprojecten dat een gecombineerde opdracht voor parkontwerp én infrastructuuraanleg omvat. Het zal om die reden een complexe oefening worden waarbij het Agentschap Wegen en Verkeer de trekkersrol op zich zal nemen. Het gaat hier ook de facto om de verlenging van de Antwerpse Leien tot over de Ring. Er doen al wilde speculaties de ronde over hoe deze ‘extra Lei’ dan wel zal gaan heten, waarbij de Australiëlei of Canadalei geregeld als naam opduiken.”

Schepen voor mobiliteit Koen Kennis: “Dit is een belangrijke stap om een betere mobiliteit met een verhoogde leefbaarheid in Antwerpen te verzoenen. We weten uit studies dat steden die daarin slagen aantrekkelijke steden zijn om in te leven, te werken, te investeren en om te bezoeken.”

Ringpark Zuid vertrekt vanuit herinrichting aansluitingscomplex Knoop Zuid

In de periode maart tot juni 2020 werd in een reeks intensieve ontwerpsessies, een consensus bereikt over een volledige nieuwe herinrichting van het aansluitingscomplex Knoop Zuid. Zowel Vlaamse als stedelijke administraties, de burgerbewegingen en andere belangrijke actoren namen hieraan deel, onder begeleiding van intendant Alexander D’hooghe. Het draagvlak voor deze ‘Synthesevariant’ biedt een goede basis voor zowel de opmaak van een plan-Mer en GRUP voor Ringpark Zuid, als het verdere ontwerptraject (richting uitvoeringsdossier).

Door een efficiëntere en compactere inrichting van de infrastructuurknoop en de overkapping van de A112/Jan De Voslei, komt er meer ruimte vrij voor groen en parkinfrastructuur, veilige en toegankelijke wegen voor voetgangers en fietsers en kan het openbaar vervoer en autoverkeer vlotter passeren. De omgeving van het Zuidstation kan zich ontpoppen tot een multimodaal knooppunt.

De aanleg van bermen langs de Ring reduceert op korte termijn bovendien de lucht- en geluidsoverlast voor de omwonenden. Daarnaast vormt het park ook een ecologische verbinding van noord naar zuid en langs de Ring.

Overige Ringparken

Tussen september 2017 en mei 2018 zijn zes ontwerpteams binnen ‘Over de Ring’ aan de slag gegaan om projecten voor te stellen die de leefbaarheid rond de Antwerpse Ring verhogen. Dit deden ze samen met heel wat Antwerpenaars, stakeholders en partners, waaronder de Vlaamse overheid, de stad, de haven, de burgerbewegingen, Lantis en de intendant. Hieruit zijn 18 leefbaarheidsprojecten geselecteerd, goed voor een bedrag van 1,250 miljard euro. Samen vormen deze projecten zeven Ringparken en een Scheldebrug.

De ontwerpteams voor Ringpark West en Ringpark Groene Vesten zijn al sinds begin 2020 aan de slag in ‘hun’ park. Voor Ringpark West werkt het ontwerpteam toe naar een omgevingsvergunning voor de aanleg van de nieuwe fietspaden en geluidsbermen. Zo kan de uitvoering maximaal worden afgestemd op de lopende werken voor de Oosterweelverbinding op Linkeroever. Het ontwerpteam voor Ringpark Groene Vesten is zo goed als rond met zijn concept voor de inrichting en het verhogen van de leefbaarheid in het volledige projectgebied.

In de vier noordelijke Ringparken; Noordkasteel, Groenendaal, Lobroekdok en het Schijn, zijn de ontwerpteams in september 2020 aan de slag gegaan en hebben ze hun eerste kennismakingsmomenten met de buurt achter de rug.

Ook de studie rond de nieuwe Scheldekruising in het zuiden van Antwerpen is afgerond en is er definitief gekozen definitief voor een fiets- en wandelbrug over de Schelde ter hoogte van de Kennedytunnel. Daar deze nieuwe fiets- en wandelverbinding aansluit op Ringpark Zuid is ook de samenhang tussen beide projecten van groot belang, net zoals de aansluiting van Ringpark op het Ringpark Groene Vesten ter hoogte van het zuidstation. Het team van de intendant waakt over deze aansluitingen en houdt op regelmatige basis coherentiesessies hierover met de verschillende ontwerpteams.

De Grote Verbinding

Met ‘De Grote Verbinding’ bouwt Antwerpen aan zijn internationale reputatie als stad waar het goed is om te wonen, te werken, te ondernemen en op bezoek te komen. De Oosterweelverbinding maakt de Ring rond en de overkapping stuurt de auto’s onder de grond. Zo wordt gezorgd voor een betere mobiliteit voor stad en haven, meer groen en schonere lucht en worden bestaande en nieuwe wijken aan beide kanten van de Ring verbonden.

De volgende jaren werken alle partners, de burgerbewegingen en de intendant nauw samen om de plannen verder vorm te geven. Lantis, de stad Antwerpen, Agentschap Wegen en Verkeer en de Vlaamse Waterweg nv, die instaan voor de uitvoering van De Grote Verbinding, zetten op hun werven zo veel mogelijk lokaal talent aan het werk. Iedereen uit Antwerpen en omstreken wordt dan ook warm opgeroepen om mee de schouders te zetten onder De Grote Verbinding.

Annick De Ridder, schepen voor stadsontwikkeling en ruimtelijke ordening: “De Grote Verbinding zorgt ervoor dat de broodnodige bereikbaarheid van onze stad en haven hand in hand gaat met een duurzame toekomst. Rond dit park ontstaan kansen voor nieuwe stadsontwikkelingen zoals woningen, voorzieningen en bedrijvigheid. We kijken dan ook uit naar de vervolgstappen: namelijk de ontwikkeling van verschillende vooruitstrevende stadsontwikkelingsprojecten langs deze Ringparken die er nog een extra meerwaarde aan zullen geven.”

Claude Marinower, schepen voor openbaar domein: “De Ringparken zijn projecten bij uitstek om het Antwerps Waterplan uit te rollen. Waterschaarste is een heel actueel probleem, het is dan ook noodzakelijk de wateropslag te verhogen en maximaal in te zetten op ontharding om dit in de toekomst te voorkomen. Meer groenruimte en de mogelijkheid tot wateropslag zorgen voor een duurzame en leefbare stad.”

Verantwoordelijken: Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken - burgemeester Bart De Wever - Koen Kennis, schepen voor mobiliteit - Claude Marinower, schepen voor openbaar domein en werk - Annick De Ridder, schepen voor stadsontwikkeling en ruimtelijke ordening – Fons Duchateau, schepen voor groen en stads- en buurtonderhoud